On November 19-21, 2024, the Nuclear and Radiation Safety Center together with the Nuclear Safety Regulatory Committee hosted the expert team of the International Atomic Energy Agency (IAEA) within the framework of the national workshop held in Armenia․ The purpose of the workshop was to get acquainted with the process of applying the TOSCA tool for self-assessment and its results․ The Center presented the results of its self-assessment and SWOT analysis to IAEA experts. The results of further discussions and analyses were summarized in the report of recommendations and findings published by the IAEA expert group, which will later serve as the basis for the development of the Action Plan. The experience of the Center for the application of the TOSCA tool will be presented at the IAEA during the international conference, which will take place on December 2-6, in Vienna/ Austria.
ՀՀ Միջուկային անվտանգության կարգավորման կոմիտեն հյուրընկալեց Շվեդիայի միջուկային և ռադիացիոն անվտանգության ոլորտը կարգավորող մարմնի ներկայացուցիչներին։ Հյուրերը միջուկային անվտանգության կարգավորման կոմիտեի և «Միջուկային և ռադիացիոն անվտանգության գիտատեխնիկական կենտրոն» ՓԲԸ-ի փորձագետների հետ միասին կայցելեն ՀԱԷԿ, «Ռադիոակտիվ թափոնների վնասազերծում» ՓԲԸ, ճառագայթային թերապիա իրականացնող որոշ առողջապահական կազմակերպություններ։ Այցի արդյունքում կնախապատրաստվի Հայաստանի և Շվեդիայի կարգավորող մարմինների միջև համագործակցության և փոխընբռնման հուշագիր։ «Միջուկային և ռադիացիոն անվտանգության գիտատեխնիկական կենտրոն» ՓԲԸ-ն համագործակցելու է Շվեդիայի կարգավորող մարմնի հետ ռադիոակտիվ թափոնների կառավարման, միջուկային բժշկության և ճառագայթային թերապիայի, ինչպես նաև մասնագետների պատրաստման ու վերապատրաստման բնագավառներում։
ՄՌԱԳ կենտրոնի ռադիացիոն անվտանգության առաջատար մասնագետ Արփի Խաչատրյանը մասնակցեց Վիեննայում կայացած Տեխնիկական հանդիպմանը, որտեղ քննարկվեցին Միջազգային ռադիացիոն չափումների և միավորների կոմիտեի (ICRU) 95-րդ զեկույցում ներկայացված արտաքին ճառագայթահարման չափումների գործառնական նոր մեծությունների և միավորների ներդրման հնարավոր ազդեցությունները: Քննարկվող հարցերը ներառում էին նոր չափումների ներդրման առավելությունները, իրականացման հետ կապված խնդիրները և դրանց ընդունման համար անհրաժեշտ ժամանակը: Արփի Խաչատրյանն իր ելույթում անդրադարձավ ռադիացիոն անվտանգության ոլորտի այն մարտահրավերներին, որոնց բախվում են Հայաստանի նման փոքր երկրները: ՄՌԱԳԿ-ը շարունակում է իր ակտիվ մասնակցությունը միջազգային քննարկումներում և հանձնառու է ակտիվ դերակատար լինել՝ աջակցելով ճառագայթային պաշտպանության միջազգային ստանդարտների մշակմանը։
Կենտրոնի ներկայացուցիչ, ռադիացիոն անվտանգության առաջատար մասնագետ Սաթինե Վարդանյանը մասնակցել է Արևելյան Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի երկրների համար կազմակերպված “ «Ռադիոակտիվ թափոնների և ռադիոակտիվ աղբյուրների անվտանգ կառավարում Արևելյան Եվրոպայում և Կենտրոնական Ասիայում» թեմայով միջազգային աշխատաժողովին: Սաթինե Վարդանյանը հանդես է եկել զեկույցով, ներկայացնելով ռադիոակտիվ աղբյուրների հայտնաբերման և դրանց հետ աշխատանքի Հայաստանի փորձը։
Երևանը պաշտոնապես դիմել է Վաշինգտոնին միջուկային հարցերում համագործակցելու համար, ԱՄՆ-ն ուսումնասիրում է Հայաստանի դիմումը։ Եթե Նահանգները հաստատի հայտը, Հայաստանը կարող է ստանալ ամերիկյան քաղաքացիական միջուկային տեխնոլոգիաներ՝ նոր ատոմակայան կառուցելու համար։ Դիմումը հաստատելու կամ մերժելու հնարավոր ժամկետների մասին ոչինչ չի հաղորդվել։ «Տեղեկատվությունը Հայաստանին փոխանցելու համար հարկավոր է որոշակի պարտավորություններ վերցնել՝ հայկական կողմը պետք է պարտավորություններ վերցնի, և հենց այդ, այսպես կոչված, 123 համաձայնագրի նպատակներից մեկն էլ դա է, որ մենք միանալով այդ համաձայնագրին՝ պարտավորվում ենք ինֆորմացիան, տեղեկատվությունը երրորդ կողմին չփոխանցել», – «Ազատության» հետ զրույցում ասաց Միջուկային և ռադիացիոն անվտանգության գիտատեխնիկական կենտրոնի ղեկավար Արմեն Ամիրջանյանը: Ավելի մանրամասն կարդալ այստեղ։
Կենտրոնի ռադիացիոն անվտանգության թիմի ներկայացուցիչը հուլիսի 22-26-ը մասնակցել է «Միջուկային նյութերի կառավարման ինստիտուտի» 65-րդ տարեկան հեղինակավոր հանդիպմանը, որն այս տարի անցկացվել է ԱՄՆ Պորտլանդ քաղաքում։ Հանդիպման ժամանակ ներկայացվել է կարգավորող հսկողությունից դուրս գտնվող ռադիոակտիվ նյութերի և նախագծային նպատակներով օգտագործման համար ոչ պիտանի ռադիոակտիվ աղբյուրների կառավարման վերաբերյալ ՄՌԱԳԿ-ի փորձը։ Կենտրոնի ներկայացուցչին շնորհվել է «Միջուկային նյութերի կառավարման ինստիտուտի» անդամակցության մեկ տարվա իրավունք և հեղինակավոր «Միջուկային նյութերի կառավարման ամսագրի» թղթակից անդամի և խմբագրի իրավունք։
Սույն թվականի հունիսի 25-26-ը Երևանում կայացավ «Միջուկային և ռադիացիոն անվտանգության կենտրոն»-ի և ԱԷՄԳ-ի ներկայացուցիչների հանդիպումը։ Այցի նպատակն էր ծանոթացնել կենտրոնի աշխատակիցներին նոր ինովացիոն գործիքի (TOSCA) հետ, որը նախատեսված է ազգային կարգավորող մարմիններին աջակցող գիտատեխնիկական կազմակերպությունների կարողությունների ինքնագնահատման համար: Անդամ պետությունների խնդրանքով ԱԷՄԳ-ն համապատասխան աջակցություն կցուցաբերի ինքնագնահատման վարժանքն իրականացնելու համար։
By the decision N 326 of March 7, 2024, the Government of the Republic of Armenia approved the document “Parameters that are subject for review during assessment and expertise of environmental impact of objects important for atomic energy purposes” developed and authored by the Nuclear and Radiation Safety Center. The document provides basis for environmental radiological impact assessment of objects important for atomic energy purposes during normal and potential emergency situations taking into account internationally approved approaches.